Sakal ve bıyık Peygamberimiz s.a.v. sünneti seniyyesinin en önde gelenlerindendir. Hatta bu sünneti yerine getirmeyenlere karşı hadisi şeriflerde çok dikkate şayandır. Pekii Mezhepler bu hususta hangi görüşü benimsiyorlar?


Hanefiler “Sakalı tıraş etmek haram olur. Sakalın uzunluğunun bir kabzadan fazla olmaması sünnettir. Sakalın etrafını almakta beis yoktur.” dediler. Şafiiler ise “Sakalı kesmek ve kısaltmakta mübalağa yapmak mekruhtur.” dediler. Maliki ve Hanbeli’lerde “Sakalı tıraş etmek haramdır.” dediler.[1] Erkeğin sakalını kesmesi haram olur.[2] Sakalı tıraş etmek sünnetin hilafınadır. Şayet emir vücub için olursa, ki mutlak zikredildiğinde akla ilk gelen de budur. Hak olan sakalı tıraş etmek haram kılınmıştır. Tatarhaniye’de Tecnis’ten naklen Resülullah (s.a.v.) “Bıyığı tıraş edin ve sakalı olduğu gibi bırakınız.” buyurmuştur. Sünnet miktarı sakal bir kabzadır.[3]

Buhari, Müslim, Tirmizi, Nesei ve diğer hadis kitaplarında bıyığı kısaltmanın sünnet olduğu beyan edilmektedir. Dört mezhebe göre bıyığı kısaltmak sünnettir[4] Şir’at-ül islam isimli kitabda “Bıyıkları kısaltmak sünnet-i râtibe’dendir. Yani müekked sünettir.” denilmiştir.[5] Sahabe’nin bıyıklarını tıraş ettiklerini bildiren bir haber mevcut değildir. Ancak ona yakın derecede kısaltmış oldukları Sahabe’den nakl edilmiştir. Muğıre bin Şu’be[6] diyor ki: “Rasülüllah (sav) bıyıklarımın uzadığını gördü ve misvakın üzerinde kalan kısmını kes” buyurdu. Bıyıkları yanlara doğru uzatmakta beis yoktur. Hz. Ömer (Ra) ve diğerleri bıyıklarını yanlara doğru uzatırlardı. Çünkü onlar ağzı örtmez, yemek bulaşığı onlara takılmaz. Bazı alimler bıyık kesmeyi (tahrimen)[7] mekruh ve bid’at saymışlardır.[8] Bıyıklar üst dudağın üst tarafıyla müsavi olacak şekilde ( yani üst dudağın kırmızı yeri görülecek şekilde ) kısaltılır. Kaş gibi olur. Bıyıkları tıraş etmek varid olamadı. Bazı ulema bunu mekruh ve bid’at gördü[9] Dar- ı harpte düşmana heybetli görünmek için bıyığını uzatmak menduptur[10]

“Sofiler (Dervişler) bıyıkları dibinden kırkmak sünnettir deyu itikad eyleseler (inansalar) şer’an mezburlara (adı geçenlere) nesne lazım olur mu? (bir şey lazım olur mu?) El- cevap: İfrattan ictinap etmek (kaçınmak) lazımdır. Mesnun olan ( sünnet olan) kaş miktarı kalınca almaktır. Ol dahi gazilerden ğayriyadir. Ğazilere uzatmak menduptur. Düşmana heybetli görünmek için.”[11] Hülasa bıyıkları kısaltmak sünnet olup tamamen kesmek tahrimen mekruh ve bid’attir.[12]



[1] Elfıkhalelmezahibilerbea C.2 S.44 - 45

[2] Dürrülmuhtar C.6 S.407

[3] Berika C.5 S.196

[4] Elfıkhualelmezhebilerbea 

[5] Şir’at-ül islam tercümesi S. 280

[6] Hudeybiyede bulunmuş Safaki kabilesine mensup bir sahabi olup bir kaç kere Kûfe valiliği yapmıştır.

[7] (tahrimen) ile kayıtladık çünkü İmam-ı Muhammed indinde bid’at tahrimen mekruh demektir. (Dürrülmuhtar- Reddülmuhtar C. 6 S. 337)

[8] İhya-ü ulumid-din C. 1 Sç. 104

[9] Tahtâvi S. 43 Hâniye ve Tahavi’den naklen

[10] Dürer C. 1 S. 323

[11] Ebussuud, Fetâva. Süleymeniye kütüb. Şehit Ali Paşa 1208 verak. 276/B

[12] Bıyık ile ilgili bu hükümler sakalı olan kişi hakkındadır. Hem sakal ve hem de bıyığı kesmenin hükmünün daha ağır olacağı izahtan varestedir.


F.A.

incemeseleler.com

   
© incemeseleler.com